Јavno-privatno partnerstvo od velikog značaja za privlačenje investitora

Ministar finansija Republike Srpske Zora Vidović izjavila je Srni da je cilj donošenja Zakona o javno-privatnom partnerstvu otklanjanje administrativno-tehničkih barijera i stvaranje povoljnijeg poslovnog ambijenta za privlačenje stranih i domaćih investitora u realizaciji kapitalnih projekata, namijenjenih zadovoljenju javnih potreba.

Podsjetivši da je Narodna Skupština Republike Srpske na 10. redovnoj sjednici usvojila Prijedlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o javno-privatnom partnerstvu u Srpskoj, Vidovićeva je je naglasila da su unapređenjem ovog zakona uvedene određene novine kojima se javno-privatno partnerstvo, kao model investiranja u razvoj projekata od javnog značaja, afirmiše kao adekvatno rješenje u poboljšanju infrastrukturnih sadržaja, a time i poboljšanju životnih uslova, povećanju zaposlenosti i pozitivnim uticajem na poslovno okruženje.

– Izmjene Zakona o javno-privatnom partnerstvu se prvenstveno odnose na pojednostavljen proces odobravanja projekta i smanjen broj faza potrebnih za njegovu realizaciju, kao i na izbor privatnog partnera tako što je, pored dosadašnjeg zakonskog rješenja prema kojem su pravo učešća imala samo pravna lica, učešće u javno-privatnom partnerstvu dostupno i svim fizičkim licima – pojasnila je ministarka finansija Srpske.

Prema njenim riječima, novim zakonskim rješenjima data su veća ovlašćenja jedinicama lokalne samouprave a to znači da u slučaju da je opština javni partner u nekom projektu, ona dobija mogućnost odlučivanja o samim projektima javno-privatnog partnerstva, te davanja saglasnosti na prijedlog projekta i zaključivanje ugovora.

– Poboljšanjem legislativnog okvira o javno-privatnom partnerstvu, kompetetivnim dijalogom kao metodom izbora privatnog partnera, date su veće mogućnosti za partnere u postupku pregovaranja s ciljem dobijanja najkvalitetnijeg rješenja. Time se potencira veća iskorištenost svih potencijala i realizacija brojnih infrastrukturnih projekata od značaja za građane Republike Srpske kao što su: auto-putevi, aerodromi, škole, predškolske ustanove, bolnice, odlagališta otpada, energetski objekti i slično – naglasila je Vidovićeva.

Navela je da Vlada Republike Srpske je na jučerašnjoj sjednici usvojila tri uredbe koje se odnose na različite faze realizacije projekata modelom javno-privatnog partnerstva.

– Tim uredbama su precizirane procedure samog pokretanja postupka, izbora privatnog partnera i zaključivanje ugovora. Model javno-privatnog partnerstva je pozitivan i sa aspekta primjene znanja i novih i inovativnih tehnologija sa kojima raspolaže privatni sektor što doprinosi kvalitetnijoj realizaciji projekata od javnog interesa – istakla je Vidovićeva.

Takođe, pojasnila je ministar finansija, javno-privatno partnerstvo je dobra alternativa kreditnom zaduživanju jer smanjuje potrebu za finansiranjem kapitalnih investicija putem kredita, što doprinosi smanjenju javnog duga a, sa druge strane, prilivu finansijskih sredstava od stranih investicija, uz dodatno povećavanje javnih prihoda.

– S ciljem omogućavanja što kvalitetnije i šire implementacije javno-privatnog partnerstva u Republici Srpskoj u narednom periodu, pored poboljšanja zakonskih propisa, radiće se i na unapređenju socijalnog dijaloga i promocije prednosti javno-privatnog partnerstva i potencijalnih investicionih prilika – rekla je Vidovićeva za Srnu.

Ukazala je da primjena javno-privatnog partnerstva kao modela finansiranja projekata od javnog značaja u praksi ima dugoročne koristi za društvenu zajednicu.

– Uključivanjem privatnog finansiranja u razvoj infrastrukturnih i drugih javnih projekata, umjesto tradicionalnog finansiranja iz budžeta, prevazilaze se budžetska ograničenja države a rizik raspodjeljuje – naglasila je Vidovićeva i navela jedan od pozitivnih primjera realizovanih javno-privatnim partnerstvom u svijetu a to je projekat “Vodovod i kanalizacija” u Bukureštu koji je bio prvi javno-privatni projekat u Rumuniji i jedan od najboljih lokalnih primjera pozitivnog uticaja javno-privatnog partnerstva.

Kaže da grad ima više od dva miliona stanovnika i veoma staru vodovodnu infrastrukturu zbog čega su gubici vode bili četiri puta veći od evropskog prosjeka i iznosili su blizu 800 litara po stanovniku dnevno.

– Francuska kompanija Veolia, kao privatni investitor, izgradila je novo postrojenje za preradu vode u vrijednosti od 70 miliona evra. Prve godine profit je bio 24 miliona evra, za prvih pet godina gubici vode su smanjeni za 44 odsto, a zadovoljstvo korisnika se povećalo na 67 odsto – precizirala je Vidovićeva.

Osim toga, istakla je ona, građani Bukurešta plaćaju najmanju taksu za vodovod u Evropi.

Prema njenim riječima, drugi pozitivan primjer je auto-put Gebze-Orhangazi-Izmir dužine 433 kilometra koji je najveći putni infrastrukturni projekt u turskoj istoriji.

Ona je objasnila da je time omogućeno skraćivanje puta od Istanbula do Izmira sa osam na tri i po sata vožnje, a projekat je realizovan kroz partnerstvo između države i privatnih firmi i vrijedan je oko šest milijardi evra.

Vidovićeva je navela da Turska, koja je jedna od vodećih zemalja u svijetu po primjeni javno-privatnih partnerstava, ističe da su investicije i aktivnosti privatnog sektora glavni razlog njihovog rasta i povećanja zapošljavanja.

– S obzirom da je kod nas relativno u začecima u odnosu na globalni nivo, javno-privatno partnerstvo je poželjan oblik saradnje između organa vlasti i privatnog sektora koji bi značajno doprinio modernizaciji postojeće infrastrukture i javnih usluga, ali i novim investicijama – zaključila je ministarka finansija Republike Srpske Zora Vidović.

(Srna)