Iako statistika pokazuje da je skoro 70 odsto poslovnih subjekata u Srpskoj skoncentrisano u deset gradova, situacija na terenu govori da ima i lokalnih zajednica u kojima se preduzeća mogu izbrojati na prste jedne ruke, ali istovremeno zapošljavaju hiljade radnika čak i iz okolnih opština.
Prema podacima navedenim u nacrtu strategije lokalne samouprave u RS, u deset gradova skoncentrisano je ukupno 24.016 poslovnih subjekata, u prosjeku 35,60 na 1.000 stanovnika. Po broju preduzeća, pokazuje analiza, prednjači Banjaluka u kojoj posluje skoro 28 odsto od ukupnog broja poslovnih subjekata u RS, odnosno skoro 52 firme na 1.000 stanovnika. Ispred nje je jedino Istočno Novo Sarajevo sa skoro 60 poslovnih subjekata na 1.000 stanovnika.
– Ako se izuzme opština Istočni Drvar, u kojoj praktično nije bilo nezaposlenih u 2020. godini, najniža stopa nezaposlenosti je u Banjaluci, a najviša u Oštroj Luci – navedeno je u dokumentu.
Međutim, primjeri iz pojedinih lokalnih zajednica pokazuju da mali broj preduzeća ne znači i mali procenat zaposlenosti, već da su velike firme adut manjih sredina.
Portparol Privredne komore RS Vladimir Blagojević rekao je za “Glas Srpske” da su podaci očekivani ako se uzme u obzir broj stanovnika u lokalnim zajednicama i broj radnika, a s druge strane i razvijenost infrastrukture, ali i potencijala za razvoj privrede.
– Mnogo je malih opština koje imaju mali broj stanovnika i koje nemaju sve ono što je neophodno da bi jedno preduzeće uspješno poslovalo. Sasvim je logično da Banjaluka kao najveći grad ima i najveći broj privrednih društava i da je najpotentnija za razvoj i privrede i preduzetništva – rekao je Blagojević.
Međutim, naglasio je, da među lokalnim zajednicama u Srpskoj ima i onih koje su teritorijalno i po broju stanovnika manje, ali su i te kako primjer razvoja privrede i preduzetništva.
– Veliki boj preduzeća ne podrazumijeva i veliki broj zaposlenih. Primjera radi u Kotor Varošu uspješno posluje nekoliko velikih kompanija, poput “Sporteka” i “Dermala”, koje zapošljavaju hiljade radnika i to ne samo iz te, već i iz susjednih opština – pojasnio je Blagojević.
Ekonomista Aleksandar LJuboja je istakao da su pojedine sredine, poput Dervente ili Kotor Varoša, zahvaljujući pojedincima i pojedinim kompanijama postale magnet za investitore.
– Te lokalne zajednice su našle model da privuku inostrane investitore. Povoljan ambijent i lokalne uprave koje imaju sluha za razvoj privrede dovele su te lokalne zajednice u poziciju da su postale uvoznici radne snage – naglasio je LJuboja.
Sa druge strane, dodao je, ima sredina koje iz raznih razloga nisu u prednosti
Aleksandar LJuboja rekao je da je radna snaga jedan od ključnih faktora.
– Ali sve zavisi i od agilnosti lokalne uprave, infrastrukture, kao i geografskog položaja – rekao je LJuboja, navodeći primjer Gradiške koja je napravila veliki pomak kada je riječ o privlačenju stranih investitora, a kojoj naruku ide i granica s EU, piše Glas Srpske.
Privreda
Energetika
Turizam
Poljoprivreda
ICT
Prehrana
